به نقل از «قدس آنلاین»

باید کارکردهای علمی مسجد را زنده کرد/ راهکارهایی برای رونق خانه خدا و مأمن مردم

تاریخ انتشار: ۳۰ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۵۱۴۱۰۶

مسجد در صدر اسلام به عنوان مکان گردهمایی اجتماعی مسلمانان با جنبه عبادی تأسیس شد اما از همان ابتدا جنبه‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی خود را نشان داد. مسجد در زمان پیامبر(ص) کارکردهای سیاسی زیادی داشت و در آن زمان بسیاری از تحولات سیاسی ذیل مسجد تعریف می‌شدند.

سی‌ام مرداد سال ۱۳۴۸، به آتش کشیده شدن مسجدالاقصی به دست صهیونیست‌ها بهانه‌ای شد تا این روز به نام روز جهانی مسجد، نماد استوار تمدن اسلامی در تمام طول تاریخ نام‌گذاری شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
گفت‌وگوی ما با حجت‌الاسلام مهدی مسائلی، استاد حوزه و دانشگاه و مؤلف و پژوهشگر حوزه دین در مورد احیای هر چه بیشتر مساجد و راه‌های به فعلیت رساندن این توانایی است.

ضرورت احیای کارکردهای مساجد
حجت‌الاسلام مسائلی در ابتدای گفت‌وگو در مورد اهمیت مساجد در تاریخ اسلام می‌گوید: در تاریخ اسلام شاهد هستیم بسیاری از ابعاد فرهنگی و دینی در ذیل مسجد تعریف می‌شوند و حتی ابعاد علمی اسلامی و مدارس علمیه در کنار مسجد ایجاد شده‌ و با ماهیت مسجد در هم تنیده هستند. مسجد و مدرسه از نخستین مراکز علمی هستند که در جهان اسلام به وجود آمده‌اند و مدارس علمیه در ذیل مسجد تعریف شده‌اند. دروس علمی و دینی از ابتدای اسلام در مساجد آموزش داده می‌شدند و می‌توانیم بگوییم مسجد مرکزیت خاصی برای تمام ابعاد فرهنگی، سیاسی و علمی اسلام داشته است.وی تصریح می‌کند: متأسفانه بسیاری از کارکردهای مسجد که در گذشته بوده‌اند، مهجور شده یا از بین رفته‌اند. بسیاری از آن کارکردها هم رو به افول هستند و نتوانسته‌ایم آن‌ها را استمرار دهیم و زنده نگه داریم. به‌طور نمونه در مساجد امروز، هسته‌های علمی از مساجد جوشش ندارند. یک علت این است حوزه‌ها و نهادهای علمیه، مقداری از مساجد فاصله گرفته‌اند و مساجد و مدارس علمیه از هم جدا هستند. رفت و آمد طلاب و روحانیون مستقیم در مساجد نیست. درحالی که در گذشته مردم به واسطه ارتباط زیاد روحانیت با مساجد، آشنایی بیشتری با روحانیت داشتند و مسائل شرعی خود را از روحانیون می‌پرسیدند.

دروس علمی در کنار ستون شبستان‌ها
حجت‌الاسلام مسائلی یادآور می‌شود: در آن زمان جوانان بیشتر به سازمان تبلیغی دین و روحانیت جذب می‌شدند و جدایی حوزه‌ها و نهادهای علمیه از این حیث ضربه بزرگی به تبلیغ دین می‌زند. از سوی دیگر مردم نمی‌توانند به اندازه کافی از روحانیت بهره ببرند. امروزه شاید خیلی از روحانیون در فضایی فرضی و ذهنی گام بردارند که مورد استفاده آن‌ها نباشد. ما باید کارکردهای علمی مساجد را زنده کرده و با استفاده از امکانات روز توسعه داده و سطربندی کنیم.
او اظهار می‌کند: ممکن است برخی از مساجد فقط کارکرد تبلیغی و عبادی داشته باشند اما تعدادی از مساجد این ظرفیت و توانایی را دارند که دروس علمی را آموزش دهند. مساجد هم‌اکنون چندان به آموزش دروس علمی اهمیت نمی‌دهند اما می‌توانیم دروس ابتدایی و متوسط دینی را در این اماکن دینی آموزش داده و محافل قرآنی را در آن برگزار کنیم. هم‌اکنون برخی از دانشجویان بدون آنکه قصد داشته باشند مبلغ دینی شوند، احساس می‌کنند به آموختن دروس دینی نیاز دارند. در واقع آن‌ها می‌خواهند قسمتی از زندگی خودشان را به آموختن دروس دینی اختصاص داده و حتی در زمینه تبلیغ دینی فعالیت کنند. مسجد محیطی است که برای تدریس از آن استفاده نمی‌شود و ما به این حلقه میانی توجه نمی‌کنیم.
استاد حوزه علمیه بیان می‌کند: ما می‌توانیم دروس عالی دینی را در کنار مسجد تعریف کنیم، یعنی می‌توانیم مدارس کوچکی را در ذیل مساجد تعریف کنیم و رفت‌وآمد طلاب در مساجد دیده شود. طلاب می‌توانند نیازهای مساجد به ابعاد سیاسی، فرهنگی و اجتماعی را برطرف کرده و ارتباط روحانیت و مسجد را عمق ببخشند. اکنون کارکردهای عبادی مساجد به معنای کارکردهای نمادین عبادی است، یعنی اگر کسی بخواهد عبادت‌های مستمری در مسجد داشته باشد، توفیق نخواهد داشت زیرا در همه اوقات فرصت بهره‌گیری از مسجد را نخواهد داشت و فقط در زمانی مشخص می‌تواند از مسجد استفاده کند.

بایدها و نبایدهای مساجد
این فعال دینی با ابراز تأسف عنوان می‌کند: امروز مساجدی که امکانات خوبی دارند، به تالار و سالنی برای درآمدزایی تبدیل شده‌اند. آن‌ها برای برگزاری مراسم ترحیم، فاتحه‌خوانی، هفته، چله و سال اجاره داده می‌شوند و فرصت چندانی برای انجام کارهای تبلیغی، فرهنگی و آموزشی ندارند. بعضی از مساجد، سالن و محل برگزاری مراسم‌ را از بدنه مسجد جدا کرده‌اند ولی در برخی از مساجد این تفکیک وجود ندارد. متأسفانه کارهای تجاری مقداری بر ابعاد دیگر مساجد غالب شده و باید فکری برای این کرد.مساجد دیگر هم به واسطه وابستگی‌شان به هیئت امنا وضعیتی پیدا کرده‌اند که سبب شده رفت‌وآمد همه مردم به آن‌ها محدود شود. درِ آن مساجد بسته است و هر کسی اجازه رفت و آمد به آن مساجد را در غیر از وقت نماز ندارد. باید این نکته را در نظر بگیریم که نیاز است بر مساجد نظارت شود اما نباید مسجد در انحصار افراد خاصی تلقی شود تا برنامه‌ها منحصراً توسط شخص یا فرد خاصی در مسجد اجرا شوند. نظارت نباید به معنای محدود و منحصر کردن مسجد به یک فرد یا تفکر خاص باشد.متأسفانه بسیاری از مساجد کشور هم‌اکنون امام جماعت ندارند. 
شاید اینکه در شیعه فکر می‌کنیم امام جماعت حتماً باید روحانی باشد، محدودیت ایجاد کرده است. روحانیت هم مقداری در سختی است زیرا برای اینکه امام جماعت راحت بتواند کار خود را انجام دهد، باید یک یا دو روحانی در مسجد وجود داشته باشند. مسجدی که فقط یک روحانی دارد با مشکلاتی روبه‌رو است، به‌طور مثال اگر روحانی مسجد بخواهد مرخصی بگیرد و کسی را جایگزین خودش کند، با دشواری مواجه می‌شود. اگر در کنار قبول داشتن روحانی به عنوان امام جماعت، مؤمنان را هم به رسمیت بشناسیم، کار روحانیون تا حدودی راحت می‌شود زیرا روحانی وقتی می‌خواهد مرخصی بگیرد، می‌تواند یکی از افراد مطمئن، معتمد و با تقوای مسجد را به عنوان امام جماعت جایگزین خودش کند. مریم احمدی شیروان

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: مسجد مهدی مسائلی مسجد تعریف امام جماعت دروس علمی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۵۱۴۱۰۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شوراها نماد مردم سالاری دینی در تصمیم‌گیری‌ها هستند

به گزارش خبرگزاری مهر، محمود مسگریان صبح دوشنبه در جلسه ۲۷۹ صحن علنی با حضور فرمانده انتظامی استان، فرمانده انتظامی شهرستان و همراهان آنها که به منظور فرارسیدن نهم اردیبهشت ماه در این جلسه حضور داشتند با تبریک سالروز تشکیل شورای شهرها و روستا به اعضا، اظهار کرد: شوراها یکی از نماد مردم سالاری دینی و تجلی حضور مردم در تصمیم‌گیری‌هاست.

وی با اشاره به نهم اردیبهشت ماه سالروز تشکیل شوراها طبق قانون اساسی، گفت: متناسب با نامگذاری ایام هفته شوراها برنامه‌هایی پیش‌بینی شده است.

رییس شورای اسلامی شهر همدان بیان کرد: از دوره نخست تشکیل این نهاد برگرفته از مردم تا کنون، شورای شهرها و روستاها بر عملکرد شهرداری‌ها و دهیاری‌ها نظارت داشته و اعضای شوراها وکیل مردم در تخصیص هزینه‌ها با توجه به اهداف و سیاست‌های تعریف شده هستند.

مسگریان با بیان اینکه شهرداری‌ها به ویژه در همدان از درآمد پایدار برخوردار نیستند، افزود: مسئولیت اعضای شورای شهر در تشخیص صرفه و صلاح شهر بوده و شهرداری نیز باید با اولویت‌بندی و هماهنگی، در تحقق بودجه به نحو احسن و بدون کمترین انحرافی تلاش کند.

وی با تأکید بر اینکه متأسفانه سال گذشته برخی پروژه‌ها به طور کامل اجرا نشد، تصریح کرد: اجرای پارک ۱۴ هکتاری برای استفاده مردم شمال شهر در منطقه کم برخوردار از جمله این موارد بوده که البته بخشی از اراضی در این پروژه تملک شده و به منظور تملک‌های باقی مانده و اجرای آن باید پیگیری لازم انجام شود.

ثوابی مهمتر و والاتر از خدمت به مردم نیست

سردار سلمان امیری نیز با تبریک روز شوراها گفت: این نهاد مبارک با هم‌افزایی افکار چندین منتخب مردم در اداره شهرها و روستاها، ثمرات خوب و نیکویی به ارمغان آورده است.

وی با بیان اینکه مقام و منصب اعضای شورا با انتخاب مردم به منزله توجه حضرت حق به منتخبان برای خدمتگزاری است، اظهار کرد: ثوابی مهمتر و والاتر از خدمت به مردم نیست و این فرصت باید قدر دانسته شود.

فرمانده انتظامی استان همدان افزود: گستردگی کار شورا و شهرداری در ارکان و لایه‌های اجتماع همراه با تعدد وظایف و خدمات است و عدم توجه به مأموریت‌ها و وظایف خطرناک است.

سردار امیری با تأکید بر اینکه بسیاری از مأموریت‌های نیروی انتظامی و شهرداری در هم تنیده است، بیان کرد: این دو نهاد در کثرت وظایف، مأموریت‌ها و مأموریت‌های مشترک با یکدیگر تشابه‌هایی دارند.

وی در ادامه با اشاره به اجرای طرح نور، یادآور شد: طرح عفاف و حجاب در جامعه با بسیاری از مأموریت‌های شهرداری نیز مطابقت دارد.

فرمانده انتظامی استان همدان خاطرنشان کرد: امنیت اساسی‌ترین و اصلی‌ترین نیاز مردم است و نیروهای پر تلاش انتظامی به منظور تأمین امنیت جامعه همواره تلاش می‌کنند.

شورای شهر یکی از اصلی‌ترین ارکان دموکراسی است

سید مسعود حسینی نیز با بیان اینکه شورای شهر یکی از اصلی‌ترین ارکان دموکراسی و نظر مردم است، ادامه داد: همدلی و همراهی در این دوره شورا موجب رقم خوردن اتفاقات خوبی در مدیریت شهری شده است.

وی با اشاره به توافقات انجام شده فی مابین شهرداری و نیروی انتظامی، اظهار کرد کرد: با همدلی و همراهی شورای شهر، مسائل چندین ساله بین این دو نهاد رفع شده و همکاری خوبی در نظم‌بخشی شهر انجام شده است.

شهردار همدان با بیان اینکه در اجرای طرح نور، شهرداری نیز با توجه به وظایف تعیین شده در تأمین وسایل نقلیه و فضاسازی همکاری لازم را با نیروی انتظامی داشته است، گفت: به منظور اجرای هر چه بهتر این طرح آمادگی لازم را داریم و با تمام ظرفیت، مراتب همکاری شهرداری با نیروی انتظامی ادامه دارد.

حسینی با تأکید بر اینکه همکاری و همدلی بین شهرداری و نیروی انتظامی وجود دارد، بیان کرد: مأموریت‌های این دو نهاد در هم تنیده است.

کد خبر 6092310